مدرسه علمیه عباسقلیخان از بناهای تاریخی و از مدارس علوم دینی مشهد است که توسط عباسقلیخان شاملو در عهد صفویه بنا شد. این مدرسه، امروزه از مدارس حوزه علمیه مشهد است و در ابتدای خیابان نواب صفوی، در حاشیه زیرگذر، در کنار حرم رضوی قرار دارد. این مدرسه توسط عباسقلیخان بیگلربیگی در سال 1077ق به دستور شاه سلیمان صفوی ساخته شده و نام سازنده در کتیبه سردر ورودی مدرسه ذکر شده است.
نمایی از اتاق های مدرسه علمیه عباسقلی خان
اتفاقات تاریخی مهمی که در این خیابان روی داده و افرادی که روزگاری در کوچه پس کوچههای نواب زندگی میکردند، امروز به تاریخ سپرده شدهاند؛ عباسقلیخان از آن دسته افراد است که برای مردم کوچه و بازار مشهد بسیار با ارزش است. مردی که نسل در نسلش حاکم خراسان بزرگ بودند و بسیاری از املاک مشهد متعلق به خاندان وی بوده است.
بنای مدرسه در دو طبقه و در چهار ضلع دارای چهار ایوان به سبک معماری عهد صفویه ساخته شده که بیش از 100 حجره را در خود جای داده است. این مدرسه تماما با آجر ساخته شده و دارای تزئیناتی اعم از کاشیکاری و مقرنسکاری سردر ورودی ایوانها و حجرات و رواقها است. سردر ا?ن مدرسه در جر?ان توسعه حرم و تعر?ض خ?ابان نواب صفوی، به عنوان ?ک? از آثار تار?خ? – مذهب?، بدون تخر?ب شکل ظاهری به عقب کش?ده شد و اکنون در حاش?ه ضلع جنوب? خ?ابان واقع شده است.
کتابخانه مدرسه عباسقلیخان در 1334ش توسط سید حسن محدث تأسیس شد و کتابهای اولیه آن توسط فردی به نام سیدعلی بهشتی وقف شد و به تدریج کتابهای دیگری در زمینه علوم اسلامی به آن اضافه گردید.
مدرسه عباسقل?خان از جمله آثار معماری مشهد بوده که تحت نظارت سازمان م?راث فرهنگ? خراسان است. ا?ن مدرسه، اکنون در نزدیکی حرم رضوی قرار دارد و ?ک? از مراکز حوزه علم?ه مشهد به شمار م?آ?د. خیابان نواب در نخستین ساعات روز جمعه مملو از رفت و آمد و حضور زائران تور مشهد و مجاوران است همان طور که رو به گنبد حرم امام رضا(ع) سلام میدهم خاطرات گذشته خیابان نواب با خود مرور میکنم.
مدرسه علمیه عباسقلیخان در ابتدای خیابان نواب صفوی و روبهروی شهرداری منطقه ثامن قرار دارد.
منبع